Belastingen

Om niet te verzanden in allerlei weliswaar boeiende, zelfs lucratieve, maar niet voor iedereen even interessante details, vooralsnog alleen de hoofdlijnen. Bij gebleken belangstelling zal dit deel van de site later uitgebreid worden. Fiscalisten zijn van harte uitgenodigd een steentje bij te dragen.

Belastingregime

In principe bent u in Duitsland, vanaf de datum van uw verhuizing, belastingplichtig voor uw gehele wereldinkomen. Voor een aantal inkomensoorten bent u ook belastingplichtig in Nederland.
Om te voorkomen dat u over hetzelfde inkomen twee keer belasting betaalt, heft de Duitse fiscus geen belasting over het inkomen dat al in Nederland is belast.
Welk deel in Nederland en welk deel in Duitsland wordt belast, is geregeld in het belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland.
In tegenstelling tot wat wel eens gedacht wordt, is er dus

.

Keuze voor binnenlandse belastingplicht

Sinds 1 januari 2001 kunt u er echter voor kiezen om voor de Nederlandse fiscus als binnenlands belastingplichtige behandeld te worden.
Als u hiervoor kiest dan betetent dit dat uw gehele wereldinkomen óók in Nederland wordt belast. Dat klinkt ongunstig, maar het betekent ook dat u gebruik kunt maken van:
- aftrek van bijvoorbeeld de lijfrentepremies en

- aftrek van buitengewone lasten (alimentatie, giften etc)
- gebruikmaken van de heffingskortingen
Daarnaast krijgt u vermindering van belasting voor die delen van uw inkomen waar u in Duitsland belasting over betaalt.

Kortom: als uw inkomen voornamelijk bestaat uit loon, AOW, overheidspensioen, eigen woning en een klein beetje rente, dan komt de keuze erop neer dat u belastig betaalt alsof u nog in Nederland zou wonen.

: er valt dus niet te kiezen of u in Nederland of Duitsland belasting betaalt. U kunt er alleen voor kiezen om in Nederland over uw hele wereldinkomen belasting te betalen, waarbij rekening gehouden wordt met de aftrekposten en met het feit dat u over sommige componenten ook al in Duitsland belasting verschuldigd bent.
U blijft ook in Duitsland belastingplichtig, al zal dat voor diegenen met voornamelijk inkomen dat

al in Nederland wordt belast, erop neerkomen dat er feitelijk geen belasting verschuldigd is.

De meeste Nederlanders die naar Duitsland verhuizen zullen geneigd zijn om voor “het Nederlandse regime” kiezen omdat dit de mogelijkheid biedt de hypotheekrente af te trekken en buitengewone lasten in aftrek te nemen. Dit is niet altijd een verstandige keuze.

U en uw partner kunnen dit individueel kiezen.
In principe kiest u per jaar opnieuw, maar als u er later voor kiest om niet meer als zodanig behandeld te worden kan dit nadelige consequenties hebben. (U wordt alsnog aangeslagen voor de te weinig betaalde belastingen over de laatste 8 jaar).

Hoe gaat “binnenlandse belastingplicht” in zijn werk?

Het ligt iets ingewikkelder dan het hier voorgesteld wordt, maar voor de meeste mensen komt het ongeveer neer op het volgende:
U en uw partner doen in Nederland aangifte voor de inkomstenbelasting net zoals u dat gewend was en geven hierbij aan dat u in aanmerking komt voor “voorkoming van dubbele belastingen” waardoor alleen uw box 1 inkomen dat in NL verdiend werd, belast wordt, waaronder dus het (negatieve) inkomen uit eigen woning; ook al staat die eigen woning in Duitsland. Aftrekposten zoals kinderopvang, giften, ziektekosten en alimentatie en de heffingskortingen worden gewoon meegenomen voor de berekeningen van uw belastbaar inkomen.

Ook worden voorheffingen, met name loonbelasting, verrekend met de te betalen belasting.
Indien u aan bepaalde voorwaarden voldoet, zijn u en uw partner ook verplicht aangifte te doen in Duitsland, en wel over het hele wereldinkomen, en geven daarbij weer aan in aanmerking te willen komen voor “voorkoming van dubbele belastingen”.

Gevolg: uw inkomen dat in Duitsland verdiend is, of daaraan is toegewezen, wordt belast, en niet de inkomsten (en aftrekposten) die al in Nederland belast cq in aftrek genomen zijn.
De volgende inkomenscomponenten worden in Nederland belast:
> Loon uit Nederland
> inkomen uit onderneming voorzover verdiend in NL
> uitkering uit overheidspensioen/VUT
> AOW
> WAO
> Ziektewet

Bedrijfspensioenen en particuliere lijfrentes zijn aan Duitsland toegewezen.
Uitkeringen van kapitaallevensverzekeringen al dan niet met lijfrenteclausule, zijn eveneens toegewezen aan Duitsland.

Voor de vraag of en hoe over een levensverzekering belasting wordt geheven onder het Duitse stelsel, is ondermeer van belang: wel/geen risico-afdekking, wel/geen Kapitalwahlrecht (zeg maar de lijfrenteclausule), op koopsom- of polisbasis, datum polis, looptijd > 12 jaar, leeftijd ingang lijfrente, overschot uitkering minus betaalde premies, tegen vaste verzekerde som of gekoppeld aan aandelen oid. Vooral met unit-linked produkten (oa beleggingshypotheek) is het uitkijken!
Zeker waar het om grotere lijfrenteverzekeringen gaat, adviseren wij dringend om de fiscale consequentie vooraf met het betrokken Finanzamt of uw Steuerberater schriftelijk af te stemmen.

Voor ondernemers zijn er spelregels om te bepalen in welk land een inkomen genoten is (o.a. is van belang in welk land een “vaste inrichting” gevestigd is). Mocht niet op voorhand duidelijk zijn dat uw onderneming in Nederland gevestigd is, verwijzen wij u voorlopig naar uw belastingadviseur.

Ook diegenen die inkomen in box 2 hebben, worden vooralsnog naar hun belastingadviseur verwezen en de speciale site van de belastingdienst (wellicht later ook op deze site).

Veel van de nieuwe emigranten hebben ook een inkomen in box 3. Alleen voor enkele vermogenscomponenten betaalt u belastingen in NL: met name onroerend goed

.
Over uw spaargeld, aandelen, huisje in Spanje etc. betaalt u in Duitsland belastingen! Als u inkomen uit vermogen heeft moet u zich terdege verdiepen in de materie. Met name (actieve) beleggers zullen hun beleggingsbeleid willen afstemmen op de fiscale gevolgen.

Waarover betaalt u belasting in Duitsland?

Over uw inkomen uit huidige activiteiten voorzover die in Duitsland verdiend zijn.
Bedrijfspensioenen/VUT uit de particuliere sector
Indien u vermogen heeft loopt u kans op twee soorten belastbare feiten:
Kapitaleinkommen, zeg maar rente en dividenden
Veraußerungsgeschäfte, zeg maar koerswinsten, speculatiewinsten
Het hoe en wat wordt in het hoofdstuk Duitse Belastingen behandeld.

Hoeveel belasting betaalt u?
U betaalt het percentage dat met een progressieve tabel bepaald wordt aan de hand van uw totale inkomen, dus ook over dat deel dat van heffing is uitgesloten in het kader van de voorkoming van dubbele belastingen. Dus u betaalt het percentage dat zou hebben gegolden als heel uw inkomen in Duitsland belast zou zijn.
Even afgezien van finesses: Iemand met € 100.000 loon, € 50.000 hypotheekrente en € 40.000 rente-inkomsten, betaalt dus aan belastingen in Nederland over een inkomen van 100.000 – 50.000 = € 50.000 tegen het tarief van 50.000, en in Duitsland over 40.000 met een tarief dat geldt voor 100.000 + 40.000 = 140.000 (die 50.000 is in Duitsland immers niet aftrekbaar). Dit wordt het “Progressionsvorbehalt” genoemd.
Als u nu geschrokken bent omdat u nogal wat rente en dividenden etc ontvangt, lees dan verder het hoofdstuk Duitse Belastingen. Het valt allemaal wel mee.

Veel gestelde vragen

Hoe zit dat met de Vermögenssteuer?
De vermogensbelasting is in Duitsland afgeschaft, stond even opnieuw ter discussie; maar de plannen om deze opnieuw in te voeren hebben het niet gehaald.

Waarom kunnen Nederlanders wèl en Duitsers geen hypotheekrente aftrekken?
Dat heeft met nationaliteit niets te maken. Het gaat erom dat u een belangrijk deel van uw inkomen in Nederland verdient èn kiest voor het Nederlandse regime, en dus voor box 1 als Nederlands ingezetene wordt belast. En in Duitsland niet meer voor dat deel.

Is de hypotheekrente ook aftrekbaar als de lening bij een Duitse bank is afgesloten?
Ja. Als u ervoor gekozen heeft om als Nederlands belastingplichtige te worden aangemerkt, zijn ook uw inkomsten en uitgaven uit eigen woning in Nederland belast, ongeacht aan waar de woning staat en aan wie u hypotheekrente, kosten van de akte of erfpacht betaalt.

Voor wat betreft de vaststelling van het forfait (fictieve inkomen omdat u geen huur betaalt) geeft de site van de belastingdienst een aanwijzing hoe u deze bepaalt.
Kan ik ook gebruikmaken van de hypotheekrenteaftrek als ik financier via een Duitse bank?
Ja, dat maakt niets uit.

Overig

> Of u en uw partner aangifte in NL doen is een individuele keus. Het kan voordeliger zijn om de ene partner wel onder het NL regime te laten vallen en de ander niet.
> Op de site van de Belastingdienst vindt u uiteraard ook informatie die op uw situatie van toepassing kan zijn.
> In Duitsland mogen alleen officiële Steuerberater aan advisering doen. Particulieren en amateurs mogen wel helpen bij het invullen van de formulieren. Steuerberater hebben bovendien een stevig uurtarief.
> U kunt hier het belastingverdrag downloaden.